Kuzey Kıbrıs'ta Yatırım Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
İNGİLİZ MALI
Kuzey Kıbrıs piyasasında çok az bulunan tapu türündendir. Değerinde ötürü Türk Malı olarak değer görmektedir.
TÜRK MALI
Kıbrıslı Türklerin ve yabancı uyruklu şahısların 1974 öncesi sahip olduğu konut arazi ve işyerleri için verilen koçan türüdür.
EŞDEĞER
1974 yılında Güney Kıbrıs’taki gayrimenkullerini bırakarak Kuzey Kıbrıs’a göç etmek zorunda kalan Kıbrıslı Türklere, Kuzey Kıbrıs devleti tarafından Rum tarafında bırakmış oldukları gayrimenkuller karşılığında, eşdeğerinde olan gayrimenkuller verilmiştir. Eşdeğer gayrimenkullerini alan Kıbrıslı Türkler, Rum kesiminde kalan arazilerinden feragat ettiklerine daire belgeler imzalayarak gayrimenkullerinin koçanlarını Kuzey Kıbrıs devletinden almışlardır. Eşdeğer Koçanlı gayrimenkuller güvenli olarak değerlendirilir ve her türlü alım/satımı yapılabilmektedir. Tüm Bankalar İpotek alıp kredilendirilebilir.
TAHSİS KOÇAN
1974 sonrasında Türkiye’den gelenlerin ülkeye yerleşip hayatlarını sürdürebilmeleri için verilmiş gayrimenkullerin koçanlarıdır. Bu koçanlar, Kuzey Kıbrıs devleti garantisi altındadır ve sahipleri gayrimenkuller üzeninde tüm mülkiyet hakkına sahiptir. Mücahit koçan, emanet koçan, şehit çocuğu tapuları da TAHSİS olarak değerlendirilmektedir.
Satın alma prosedürleri DÖRT aşamada değerlendirilebilir;
KKTC Vatandaşları:
Anlaşma neticesinde direk tapu devir işlemleri gerçekleştirilebilir. Ticari veya konut izinli mülkler dahil olmak üzere satın alma sınırı yoktur.
TC Vatandaşları:
Yabancı uyruklu vatandaş olarak değerlendirildiğimizden dolayı, bir mülkün tapusunu üzerimize almadan önce İç İşleri Bakanlığı’nın satın alma birimine başvuruda bulunmamız gerekiyor. Yaklaşık 1-2 aylık bir süreçten sonra gerekli inceleme sonucu satın alma izni çıktıktan sonra kişi başı 1 adet olmak üzere gayrimenkulü üzerimize alabiliyoruz.
*** NOT: Aile içerisinde eşler ve 18 yaşını geçmiş çocuklarınız ayrı ayrı mülk alabilirler. Aileler tek bir kişi olarak sayılmamaktadır. ***
Yabancı Uyruklu Vatandaşlar:
Türk vatandaşlarının aksine yabancı uyruklu vatandaşların satın alma izinleri, milli güvenlik değerlendirmesinden de geçmektedir. Bu durumda satın almak izni 6 ila 12 ay arasında değişmektedir.
Satış Sözleşmesi:
Özellikle tamamlanmamış veya yeni başlayan projelerde kullanılan yöntemdir. Proje tamamlanmadığı için mülkünüze ait müstakil tapu henüz çıkmamış olduğundan dolayı imzalanacak olan satış sözleşmesi ile mülk satın alabilirsiniz. KKTC özel olarak çıkartılan “Yabancı Yatırımcıyı Koruma” yasası ile satış sözleşmesini binde 5 ücreti ile vergi dairesine mühürletebilir çok cüzi bir rakam ile tapu dairesinden satın aldığınız mülkün üzerine “DEVLET” şerhi konmakta ve devletin koruması altına girmektesiniz. Bu yöntem ayrıca satın alma hakkını kullanmak istemeyen kişiler içinde çok değerli bir yöntemdir.
Sadece kiralama işlemlerinde, hizmet bedeli kiralayan taraftan konut veya ticari mülklerde farklılık göstererek talep edilmektedir.
Satın alacağınız gayrimenkulün durumuna göre ücretlerde değişmektedir. Bunu iki kategori de değerlendirebiliriz;
SIFIR GAYRİMENKULLER veya PROFESYONEL SATICI:
Satın alınan yerin ticari durumuna alıcıya %5 KDV, tapu devir harcı, trafo katkı payı, kanalizasyon bağlantı bedeli, su ve elektrik sayaç bedelleri olarak alıcıya ekstra ücretlendirmeler çıkabilir.
2. EL MÜLKLER:
Satıcının çoğunlukla profesyonel olmadığından dolayı sadece tapu devir harcı, elektrik ve su sayaçlarının üzerine alınması gibi ekstra ücretler çıkacaktır.
NOT: 2. El olarak işlem göre fakat KDV’si ödenmemiş mülklerde, %5 KDV ekstra olarak ödenmek zorunda kalabilir.
K.K.T.C. vatandaşları, T.C. ve yabancı uyruklu vatandaşlar olmak üzere, belirli kriterleri karşılayan herkes banka kredisi kullanarak satın alma işlemini gerçekleştirebilir.
K.K.T.C. vatandaşları hariç, T.C. ve yabancı uyruklu vatandaşların, banka kredisi kullanabilmesi için en önemli kriter, İç İşleri Bakanlığı’ndan “SATIN ALMA İZNİ” nin hazır olmasıdır. Satın alma izni alan kişiler, banka kriterlerini karşıladıktan sonra, devir işlemleri banka avukatlarının uygun göreceği gün içerisinde devir yapılabilir.
Kıbrıs’ta Şubesi Bulunan Türkiye Kökenli Bankalar:
- Türkiye İş Bankası
- Garanti Bankası
- Halk Bankası
- Ziraat Bankası
Türkiye bankalarından kredi çekmek isteyen Türk vatandaşlarının kredi puanları, Türkiye’de bulunan kredi puanları baz alınarak değerlendirilmektedir.
Yerel Bankalar:
- Creditwest Bank
- Albank
- Asbank
- Limasol Bank
- Şeker Bank
- Vakıflar Bankası
- Koop Bank
